اقدامات مبهم قدرت های بزرگ تهدیدی جدی برای مسائل امنیتی، پوست اندازی ساختار حاکمیتی، راه برون رفت از چالش های امنیتی - گلچینی از بهترین ها

به گزارش گلچینی از بهترین ها، کارشناس سیاست خارجی گفت: اقدامات قدرت های بزرگ مانند آمریکا عامل اساسی فراوری تهدیدات امنیتی علیه جامعه بشریت شده است.

کیومرث یزدان پناه استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران و کارشناس مسائل بین الملل در گفت وگو با ، درباره محور های گفت وگو در کنفرانس امنیتی مونیخ و مسائل منطقه، اظهار کرد: پنجاه و سومین کنفرانس امنیتی مونیخ که کنفرانس های پیوسته با موضوعیت امنیت جهانی است سال جاری در قطر برگزار می گردد، طبیعتاً جمهوری اسلامی ایران به دلیل ماهیت راهبردی و ژئواستراتژیک منظقه جنوب غرب آسیا یکی از اعضای فعال و تاثیرگذار در این نشست ها به شمار می آید و به نظر می رسد در شرایط کنونی جهان که از نظر امنیتی گرفتار پارادوکس های بسیار زیادی شده است و اینکه نگاه جهان در خصوص مسائل امنیتی با نگاه های متعارض و بعضاً چندگانه ای روبرو است، می تواند حائز اهمیت باشد.

کنفرانس امنیتی مونیخ آوردگاهی برای راهبرد های امنیت مشترک

او ادامه داد: من معتقدم که کنفرانس امنیتی مونیخ می تواند آوردگاهی برای اجماع جهانی بر سر موضوعات کلی همچون راهبرد های امنیت مشترک در سطح جهانی باشد زیرا آن چیزی که ما امروز در سطح جهانی شاهدش هستیم و عواملی که به عنوان عوامل تهدید آینده، جامعه بشری را به شدت تهدید می نماید گرد هم آمدند و بخش قابل توجهی از آنها از رفتار های دوگانه و متضاد کشور های قدرتمند جهانی و کشور هایی که متکی به ژئوپلوتیک سلطه و استعمال هستند ناشی می گردد. تا زمانی که قدرت های جهانی به این اجماع نرسند که بخش قابل توجهی از رفتار های راهبرد های امنیتی آن ها بر خلاف ظاهر خود، فراورینماینده مسائل متعدد ناامنی در جهان است و این ها را باید کنار گذاشت، مسلماً صد کنفرانس هم در مونیخ یا هر نقطه دیگری در جهان برگزار گردد به تصمیم الزام آور و اجماع جهانی ختم نمی گردد.

ساختار امنیتی جهان متاثر از تهدیدات نوپدید

یزدان پناه اضافه نمود: چالش های امنیتی جهان در حال حاضر به شدت رو به افزایش است، ساختار امنیتی جهان متاثر از تهدیدات نوپدید و ناشناخته به شدت دچار چالش شده است، فرآیند صلح اعم از صلح انسانی و جهانی و صلح زمین، به واسطه تهدیدات گسترده ای که خلق شده است به ویژه بعد از دهه 1990 میلادی به این سمت همه نشان می دهد که امنیت جهانی در آیند ه ای نزدیک با مسائل بی شمار و حتی چالش هایی که در بعضی موضوعات به ابرچالش ها تبدیل و بعضی مناطق را دچار بحران های عمیق نموده است روبرو خواهیم بود. به نظر می رسد کنفرانس امنیتی مونیخ می تواند میزبان نشستی باشد که نسبت به نشست های قبلی متفاوت خواهد بود، این کنفرانس می تواند شرایطی را فراهم کند برای باب شفاف صحبت کردن کشور های حاضر در این نشست که تعداد آنها خیلی هم زیاد نیست. به همین دلیل سران سی کشور جهان و وزرای امور خارجه و دفاعِ حدود هشتاد کشور در این کنفرانس شرکت می نمایند.

اقدامات مبهم قدرت های بزرگ از جمله آمریکا تهدید جدی برای امنیت

او با اشاره به شرکت سران کشورها در کنفرانس امنیتی مونیخ، اعلام کرد: عدم حضور تعداد قابل توجهی از کشور های جهان در این نشست نشان دهنده ضعف های بنیادین اینگونه نشست هاست و باید پذیرفت که نظام بین الملل امروز متفاوت شده است و سایه رویکرد های مبهم قدرت های بزرگ از جمله آمریکا و رقابت های غیرمتعارف آنها، خود به یک عامل اساسی فراوری تهدیدات علیه جامعه بشریت تبدیل شده است و باید پذیرفت که سایه رفتار های التهاب برانگیز حساسیت زا و تحریک نماینده بخشی از قدرت های جهانی در مناطق خاص جهان مانند غرب آسیا که حساسیت های زیادی دارد خود عاملی برای تهدید جدی مسائل امنیتی است.

تمرکز تروریسم لجام گسیخته بر منطقه خاورمیانه / تروریسم در ابعاد مختلف تهدید اول جهان است

کارشناس مسائل سیاست خارجی با اشاره به وضعیت امنیت در منطقه، اعلام کرد: به نظر می رسد بحران های ناشناخته دو دهه اخیر به ویژه تروریسم لجام گسیخته در عرصه نظام بین الملل به خصوص در منطقه غرب آسیا که تمرکزش نیز عمدتاً بر غرب و جنوب غربی آسیا بوده اثبات کرد که بدون شک مهمترین معضل امنیتی در حال حاضر مسئله تروریسم و ابعاد ناشناخته آن است، تروریسمی که گاهی اوقات به دلیل ناشی گری رفتار قدرت های بزرگ یا به دلیل سهل انگاری و کوتاهی حکومت های کشور های واقع در این مناطق و گاهی به دلیل نابرابری ها و بی عدالتی های گسترده ای که بعضی از این کشور ها گرفتار آن هستند به وجود می آید. به هر حال دلایل مختلفی برای زایش تروریسم در ابعاد مختلف وجود دارد و به نظر می رسد جهان تا سال 2050 به واسطه تهدیدات گسترده ای که از ناحیه تروریسم متوجه آن است خواب راحتی به چشم نخواهد داشت.

پوست اندازی ساختار حاکمیتی، راه برون رفت از چالش های امنیتی

او با بیان اینکه امروزه اکثر کشور های جهان به این جمع بندی رسیده اند باید رفتار های لجام گسیخته قدرت های بزرگ نسبت به مسائل امنیتی جهانی و رقابت های تسلیحاتی باید مهار و کنترل شوند، اضافه نمود: از طرف دیگر حکومت های ضعیف، حکومت های دیکتاتوری و یک سویه که ملت های خود را نادیده می گیرند باید در بخشی از جغرافیای جهان مورد کنترل و مواخذه قرار گیرند و اصلاحات اساسی را در سیستم سیاسی خود داشته باشند. به نظر می رسد منطقه غرب و جنوب غرب آسیا با دید وسیع تر، منطقه خاورمیانه برای برون رفت از چالش های عظیم امنیتی، هم در ایدئولوژی های غلط خود و هم در ساختار و رفتار حاکمیتی و در نحوه مدیریت پیچیده جوامع، احتیاج به پوست اندازی اساسی دارند.

کارشناس مسائل سیاست خارجی در انتها تأکید کرد: آنچه که مسلم است کنفرانس امنیتی مونیخ اگرچه همچنان با مفاهیم متضاد در خصوص مفهوم امنیت روبرو است و موانع زیادی بر سر اجماع وجود دارد و مداخلات قدرت های غربی در این زمینه دیده می گردد، ولی به اعتقاد من این کنفرانس باید بسیار جسورانه به موضوعی که امروزه جامعه بشری تحت عنوان تهدیدات لجام گسیخته با آن روبرو است ورود کند و در برابر رفتار های متعارض که قدرت های بزرگ و همچنین پارادوکس هایی که نسبت به مفهوم امنیت بین الملل وجود دارد، بایستد تا بتوان به یک اجماع حداقلی و مقدماتی در نشست های بعدی در خصوص چالش های روز امنیتی جهان به نتایج قابل توجهی دست یافت.

گفتنی اسـت؛ وزیر امور خارجه کشورمان برای شرکت در بخش خاورمیانه کنفرانس امنیتی مونیخ عصر امروز تهران را به مقصد دوحه ترک کرد. ظریف در این سفر، در چند پنل مرتبط با این کنفرانس شرکت می نماید و به سخنرانی می پردازد که احتمالاً تعدادی از آنها، همراه با پرسش و پاسخ خواهد بود. ظریف در این کنفرانس درباره مسائل منطقه و تحولات جاری خلیج فارس سخنرانی و مواضع جمهوری اسلامی ایران را اعلام خواهد نمود.