فصل بی رونق سینما - گلچینی از بهترین ها

به گزارش گلچینی از بهترین ها، بعضی درخونگاه را به لحاظ لحن و بیان نزدیک به سینمای کیمیایی توصیف کردند و بعضی دیگر این فیلم را متفاوت تر از سایر ساخته های اسعدی دانستند و از بازی خوب بازیگران و فیلم نامه ای که برگرفته از دغدغه ای اجتماعی است نوشتند.

سینمای ایران روز های خوبی را در گیشه تجربه نمی نماید. این نظر بسیاری از تحلیلگران سینماست که از ابتدای سال فروش سینمای ایران را رصد می نمایند و عوامل بسیاری را مسبب شرایط به وجودآمده می دانند؛ از بالارفتن قیمت بلیت گرفته تا اکران فیلم هایی که به لحاظ مضمون در جذب مخاطب پیروز نیستند.

بعد از پشت سرگذاشتن فصل تابستان، حالا بسیاری از سینماداران چشم به اکران های تازه سینما دوخته اند که شاید با نمایش فیلم هایی که در جشنواره فیلم فجر توجه برانگیز بودند، بار دیگر بتوانند سانس های فوق العاده را به فهرست سانس های معمول هرروزه اضافه نمایند.

اما از چهارشنبه مسخره باز، به کارگردانی همایون غنی زاده، اکران عمومی اش را شروع خواهد نمود؛ فیلمی که نخستین تجربه کارگردانی است که پیش از این در تئاتر پیروز ظاهر شده و مسخره باز ورود جدی او به عرصه سینماست.

هرچند که در نخستین نمایش این فیلم در جشنواره فیلم فجر، بعضی مسخره باز را مشابه آثار روی صحنه غنی زاده توصیف کردند، اما بعضی از موافقان فیلم نگاه متفاوت او در سینمایی کردن متن را تحسین کردند و آن را یکی از فیلم های پیروز اکران دانستند.

کیوان کثیریان، سینمایی نویس، درباره این فیلم سینمایی نوشت: مسخره باز یک فیلم تجربی متفاوت است که به پشتوانه سابقه تئاتری کارگردانش، از حیث محدودیت لوکیشن کاملا به یک نمایش شباهت دارد که مدیوم سینما و تقطیع نما ها به آن وارد شده است.

تسلط کارگردان روی تکنیک چشمگیر است و همایون غنی زاده کوشش نموده با استفاده از مؤلفه های تئاتر ابزورد، این نوع از تئاتر را جلوی دوربین بسازد. شیوه روایت، بازی های زبانی، هجو و مسخرگی (که این یکی به اسم فیلم هم راه یافته)، عنصر تکرار، فضای سوررئال، اغراق، تخیل، فانتزی، همنشینی شوخی، تراژدی و... از جمله مؤلفه های تئاتر ابزورد (عبث نما) است که در مسخره باز به سادگی قابل ردیابی است.

غنی زاده بازیگوشانه و با رهایی هرچه تمام تر کلیشه های فرمی را می شکند و تمهیدات تصویری و تدوین نیز به کمکش می آیند. فیلم برداری، طراحی صحنه و کار صدا در این فیلم، فراتر از اندازه های معمول هستند و کارگردان هرکاری که می خواهد با فضا، قصه، آدم ها، مکان و آکسسوار در فیلم انجام می دهد.

ارجاعات پیاپی به بعضی فیلم های مهم تاریخ سینما مثل کازابلانکا، پاپیون، لئون و همچنین سریال هزاردستان و البته بازسازی بعضی لحظات آن آثار، از جمله نکات قابل توجه فیلم است که کارکرد داستانی نیز می یابد. بازی های بسیار خوب بازیگران اصلی، به ویژه حضور شگفت انگیز علی نصیریان در یاد می ماند. فیلم بیش از حد طولانی است و در چند نقطه حس سرانجام را منتقل می نماید، اما تمام نمی گردد.

همچنین فیلم بیش از اندازه از سینما دور و به تئاتر نزدیک است و قصه به شدت لاغری دارد. به نظر می رسد کارگردان از سویی مرعوب و مشغول تکنیک ها و تمهیدات و امکانات و جلوه های بصری شده و از سوی دیگر با لذت بردن خود از علاقه مندی های سینمایی اش سرگرم شده و عملا از کیفیت داستان و فیلم نامه غفلت نموده است. اما در نهایت مسخره باز آن قدر جسور، رادیکال، خلاقانه، پر از ایده های نو و متفاوت هست که بگردد از آن لذت برد.

مسخره باز نخستین سیمرغ بلورین را برای علی نصیریان به همراه داشت، هرچند که همایون غنی زاده زمان دریافت سیمرغ بلورینش از دست یکی از داوران جشنواره نارضایتی اش را از نگاه داوران و ندیدن صندلی واقعی فیلمش خاطرنشان کرد و صحبت هایش روی سن اختتامیه جشنواره برای بسیاری گنگ و مبهم باقی ماند. به هرروی بعد از ماه ها از پشت سرگذاشتن حواشی متعدد، این فیلم به زودی اکرانش را شروع خواهد نمود و باید دید در نمایش عمومی نظر علاقه مندان سینما درباره این فیلم چطور خواهد بود؟

درخونگاه، به کارگردانی سیاوش اسعدی نیز به تازگی اکرانش را شروع نموده است؛ فیلمی که در نخستین اکرانش در جشنواره فیلم فجر موافقان و مخالفان بسیاری داشت. بعضی این فیلم را به لحاظ لحن و بیان نزدیک به سینمای کیمیایی توصیف کردند و بعضی دیگر این فیلم را متفاوت تر از سایر ساخته های اسعدی دانستند و از بازی خوب بازیگران و فیلم نامه ای که برگرفته از دغدغه ای اجتماعی است نوشتند.

بااین حال درخونگاه تازه ترین حضور سینمایی امین حیایی در قالب نقش اول داستان است و از زمان اکران 10 مهرماه تا به امروز به فروش 266 میلیون و 768 هزار رسیده است. سال دوم دانشکده من، تازه ترین ساخته سینمایی صدرعاملی را هم باید در فهرست تازه های اکران دسته بندی کرد؛ فیلمی با بازی سها نیاستی، فرشته ارسطویی، علی مصفا، پدرام شریفی، بابک حمیدیان، ویشکا آسایش، شقایق فراهانی و نیلوفر خوش خلق که دغدغه های نسل جوان را به تصویر کشیده است؛ فیلمی که در جشنواره فیلم فجر نتوانست توجه ویژه ای را جلب کند.

صدرعاملی درباره نادیده گرفته شدن فیلم در جشنواره فیلم فجر به شرق گفت: فیلم اصلا دیده نشد! البته قصدم این نیست که داوری ها و جشنواره فجر را قضاوت کنم، چون خودم بار ها در این میزانسن قرار گرفته ام و می دانم آدم ها نهایتا به چیزی رأی می دهند - اگر غیر از این گردد، شرمسار خود می شوند- که دلشان می خواهد، اما این باعث نمی گردد که فکر کنم لابه لای 22 فیلمی که در جشنواره فجر به نمایش درآمد، بین سینمای عامه پسند، جذاب و گیشه ای، سینمای هنر و تجربه و سینمای سومی که سینمای اجتماعی است و این روز ها بیش از حد به شکل آزاردهنده ای واقع گرایی می نماید و از آن نکبت می بارد، فیلم من خیلی پایین تر بوده!

اما بحث من فراتر از اینهاست. این روزها، اما فیلم صدرعاملی در اکران عمومی توسط مخاطبانش قضاوت می گردد و در هفته نخست اکران نمی توان تحلیل دقیقی از میزان رضایتمندی مخاطبانش ارائه داد. با گذشت روز ها و هفته های باقی مانده از مدت زمان اکرانش می توان ارزیابی دقیق تری از پیروزیت فیلم داشت.

آبی به رنگ آسمان، ساخته امیر برفیعی، دیگر فیلمی است که به تازگی اکرانش را شروع نموده. این فیلم مروری بر تاریخ باشگاه استقلال ایران از زمان تأسیس تا به امروز است. این باشگاه در سال 1324 با نام دوچرخه سواران تأسیس شد، در سال 1328 به تاج تغییر اسم داد و 1358 تا به حال نیز استقلال است. قدمت این مجموعه توسط ستاره های مطرح سینما روایت می گردد.

همایون ارشادی، مهناز افشار، سیامک انصاری، فرهاد اصلانی، حمیدرضا آذرنگ، بابک حمیدیان و رضا یزدانی از جمله هنرمندانی هستند که در ساخت این فیلم مشارکت داشته اند و دیدن این فیلم برای علاقه مندان به فوتبال تجربه متفاوتی است.

اما در این میان فیلم ماجرای نیمروز، رد خون، تازه ترین اثر سینمایی محمدحسین مهدویان بیشترین آمار فروش را به خود اختصاص داده است. این فیلم تاکنون بیش از یک میلیارد فروش در گیشه را به خود اختصاص داده است. او در این فیلم به سراغ روایت عملیات مرصاد رفته است. هادی حجازی فر، جواد عزتی، محسن کیایی، بهنوش طباطبایی و هستی مهدوی از جمله بازیگران این فیلم سینمایی هستند.